Η σημερινή πανδημία του κορονοϊού δεν είναι ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο. Η ανθρωπότητα βίωσε σε όλη τη πορεία της πλήθος επιδημίες και πανδημίες και είναι σίγουρο ότι και στο μέλλον θα ζήσουμε πολλές από αυτές. Η ανάπτυξη της ιατρικής, κυρίως στον δυτικό κόσμο, περιόρισε τις επιδημικές ασθένειες και τις επιπτώσεις τους αλλά δεν είναι δυνατό να τις εξαλείψει.
Οι νέες γενιές στην Ευρώπη και αλλού δε γνώρισαν ως τώρα πανδημίες λοιμωδών ασθενειών και ίσως σε αυτό να οφείλεται η μεγάλη αμφισβήτηση που υπάρχει σε μέρος του πληθυσμού ως προς τον ιό και την προέλευσή του, κάτι που δε θα συναντήσουμε σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας.
Ιστορικά μπορούμε να θυμηθούμε:
- τον μεγάλο λοιμό των Αθηνών το 430 π.Χ. που σκότωσε τα 2/3 του πληθυσμού
- Την Μαύρη Πανώλη του 14ο αιώνα στην Ευρώπη που υπολογίζεται ότι σκότωσε γύρω στα 75 εκατομμύρια άτομα
- Την πανδημία Χολέρας του 19ο αιώνα. Προκάλεσε τον θάνατο δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων
- Την Ελονοσία, που τόσο τυράννησε στο παρελθόν τη Χαλκιδική. Σκοτώνει και σήμερα 665.000 ανθρώπους περίπου τον χρόνο στον κόσμο
- Την Ισπανική Γρίπη του 1918- 1920. Προκάλεσε 50 εκατομμύρια νεκρούς τους πρώτους μήνες.
Γνωρίζοντας αυτές τις πληροφορίες ίσως να μη φαντάζει τόσο τρομακτική η σημερινή πανδημία… αν όμως προσέξουμε!
Ας δούμε κάποιες παλιότερες μαρτυρίες για λοιμώδεις επιδημικές ασθένειες που πέρασαν από τη περιοχή μας!
1793 Η ΠΑΝΩΛΗ ΣΤΗΝ ΣΤΡΑΤΟΝΙΚΗ
Αφήγηση του Γάλλου Προξένου Κουζινερί
“…Ύστερα από την επίσκεψη του στο Μαντέμ ο Κουζινερί πήρε το δρόμο για τον Ίσβορο, την σημερινή Στρατονίκη. Βρήκε το χωριό να μαστίζεται από επιδημία μιας φοβερής λοιμώδους νόσου, της πανώλους (πανούκλας), που ενδημούσε δυστυχώς εκείνη την εποχή στην Ελλάδα κι’ έκαμνε θραύση.
« Την επομένη πολύ πρωί», διηγείται ο Κουζινερί, « Καβαλικέψαμε και πήραμε το μόνο δρόμο, που οδηγούσε στη θάλασσα. Μας είπαν ότι κρούσματα πανώλους εξεδηλώθηκαν στο Νίσβορο (Nisvoro) χωριό κείμενο σε μικρή απόσταση από τα μεταλλεία και από το οποίο αναγκαστικά θα περνούσαμε. Ευτυχώς οι κάτοικοι είχαν κάμει γενική έξοδο. Είχαν βγει όλοι για να αποφύγουν την μόλυνση και ταυτόχρονα για να μαζέψουν το καλαμπόκι, που καλλιεργούν στα χωράφια τους κοντά στη θάλασσα. Εξεπλάγηκα από την απόλυτη ερημιά του τόπου, όπου εν τούτοις υπάρχουν περισσότερα από 80 σπίτια και όπου είναι έδρα Επισκόπου .
Μέσα στην απαίσια αυτή η σιωπή, που βασίλευε γύρω μας, μια φωνή αντήχησε. Έστρεψα το κεφάλι μου προς το μέρος από που ερχόταν και αντίκρισα από μια μεγάλη ανοιχτή πόρτα, στο βάθος μιας αυλής το γηραιό και σεβάσμιο Επίσκοπο, που εδρεύει στο χωριό αυτό, ο οποίος απευθυνόμενος σε μένα με ρώτησε, γιατί και πως ήρθα να χαθώ πάνω στα βουνά του Μαντέμ, μέσα σε πανωλόβλητους, μέσα σε άρρωστους μολυσμένους από την τρομερή αρρώστια. Και σε συνέχεια με εξόρκισε να μην επικοινωνήσω με τους χωρικούς, που είχαν συγκεντρωθεί στην πεδιάδα, μέσα σε καλύβες, γιατί μεταξύ τους υπήρχαν πολλές οικογένειες προσβεβλημένες από πανούκλα. Ευχαρίστησα θερμά τον ελεήμονα και σεβάσμιο Επίσκοπο και έσπευσα να εξέλθω από το δυστυχισμένο αυτό χωριό.
Οι οδηγοί μου βάδιζαν σιωπηλοί, όταν παρατήρησαν κοντά σε μια μικρή εκκλησία ένα πτώμα και θέλησαν να πλησιάσουν. Αφού ικανοποίησαν την περιέργεια τους με ανέφεραν ότι ο νεκρός ήταν μια γραία γυναίκα, η οποία σίγουρα δεν θα είχε την δύναμη να κατέβει το βουνό με τους συγγενείς της και θα αφέθηκε ετοιμοθάνατη στις φροντίδες του Επισκόπου· είχε μόλις εκπνεύσει κοντά στην εκκλησία…».”
Το 1918 η Ισπανική Γρίπη εμφανίζεται στη Χαλκιδική
Να πως την περιγράφει η εφημερίδα “Μακεδονία”:
“Η ΓΡΙΠΠΗ ΚΑΜΝΕΙ ΘΡΑΥΣΙΝ
Αγγέλλεται εκ Πολυγύρου, ότι η γρίππη εις την Χαλκιδικήν ενετάθη. Αύτη ανεφάνη κατ΄ αρχάς εις Ιερισσόν, Μαχαλά (Στάγειρα), Λιαριγκόβην (Αρναία), Παλαιοχώριον και Νεοχώριον.
Εις τον Ίσβορον (Στρατονίκη) εσημειώθησαν 27 θάνατοι, 140 δε είναι προσβεβλημένοι. Εζητήθη η αποστολή ιατρού μετά των αναγκαιούντων φαρμάκων, διότι και ο ιατρός του χωρίου προσεβλήθη υπό της γρίππης.”
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΓΡΙΠΗ
Ο Χριστόδουλος Σακελλαρίου στο ημερολόγιο του αναφέρει ότι η Ισπανική Γρίπη διήρκεσε στην Ιερισσό 2 μήνες και πέθαναν από αυτή τουλάχιστον 10 άντρες πάνω από είκοσι χρονών και τουλάχιστον 20 κορίτσια πάνω από δεκαέξι χρονών. Με σπαρακτικό τρόπο αναφέρει τον θάνατο του γιου του Ιωάννη 4 ετών, στις 10 Νοεμβρίου του 1918. Από την αναφορά του Σακελλαρίου δε μπορούμε να συμπεράνουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών στην Ιερισσό αλλά μπορούμε να υποθέσουμε ότι μάλλον προσβλήθηκαν κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας και τον αριθμό των θυμάτων πρέπει να τον υπολογίσουμε αρκετά πάνω από 30.
Η ΕΛΟΝΟΣΙΑ
Η Ελονοσία ήταν μια μόνιμη μολυσματική ασθένεια στην Χαλκιδική ως τα μέσα του 20ου αιώνα. Κυριαρχούσε κυρίως στις παραλιακές περιοχές λόγω των στάσιμων υδάτων και των κουνουπιών.
Σε αυτό το περιβάλλον εγκατέστησαν τους Πρόσφυγες από την περιοχή της θάλασσας του Μαρμαρά το 1923. Οι θάνατοι πολλοί από την μεταδοτική αυτή ασθένεια που εντείνονταν από την εξασθένηση των ανθρώπων από τις κακουχίες.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο οικισμός στο Δεβελίκι. Από τις σαράντα πλούσιες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν το καλοκαίρι του 1923 έμειναν έξι μέχρι το 1925 και αυτές αποδεκατισμένες. Τελικά για να μη πεθάνουνε και αυτές τους δόθηκαν οικόπεδα και εγκαταστάθηκαν στην Ουρανούπολη.
Από τις μαρτυρίες αυτές καταλαβαίνουμε ότι όπως τόσες άλλες μολυσματικές αρρώστιες έτσι και ο κορονοϊός είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο που ακολουθεί τους φυσικούς νόμους. Λόγω της εξέλιξης της ιατρικής και της γρήγορης πρόσβασης στην πληροφορία μας δίνεται η δυνατότητα να λάβουμε έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να περιοριστεί η εξάπλωσή και να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις του. Αρκεί να είμαστε υπομονετικοί και να τηρούμε σχολαστικά και με υπευθυνότητα τα αναγκαία μέτρα για την υγεία την δική μας αλλά και των ανθρώπων που αγαπούμε και συναναστρεφόμαστε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου